Stomia to wyprowadzenie ujście jelita grubego przez powłoki brzuszne na zewnątrz brzucha (kolostomia) lub jelita cienkiego (ileostomia). Przytwierdza się do niej worek stomijny, do którego odprowadzane są niestrawione resztki jedzenia. Innym rodzajem stomii jest stomia urologiczna, czyli urostomia, dzięki której mocz chorego wydalany jest przez skórę.
Choroba, rodzaj uszkodzenia (po urazie) oraz jego rozmiar mają wpływ na to, jak długo żyje się ze stomią. Czasami stomia jelitowa lub moczowa wyłaniana jest na krótki czas, by zagoiły się operowane jelito albo pęcherz moczowy. Jednak są też takie sytuacje, w których stomia pozostaje na całe życie, ponieważ nie da się już przywrócić dawnych funkcji układu wydalniczego.
Kiedy potrzebna jest stomia?
Stomia jelita grubego lub cienkiego jest potrzebna wtedy, gdy nie da się normalnie wydalać niestrawionych resztek pokarmu przez odbyt. Tak się dzieje np. przy raku jelita grubego albo po urazie. Na stomię lekarze decydują się również przy stanach zapalnych jelit, np. podczas choroby Leśniowskiego-Crohna, a także przy powikłaniach innych operacji w obrębie brzucha. Wskazaniem do stomii są przetoki odbytniczo-pochwowe oraz odbytniczo-pęcherzowe. W takich przypadkach konieczne jest założenie worka stomijnego – pacjent będzie potem w domu musiał sam wymieniać sobie worki na mocz lub kał (zależnie od rodzaju stomii). W niektórych przypadkach zamiast stomii urologicznej zakłada się cewnik zewnętrzny.
Jak wygląda pielęgnacja stomii?
W worek stomijny mogą być odprowadzane zarówno kał, jak i mocz. Taki sztuczny odbyt to rozwiązanie czasowe lub na stałe. Najważniejsze zasady prawidłowej pielęgnacji każdej stomii to:
- worek stomijny najlepiej jest wymieniać w pomieszczeniu, w którym znajduje się umywalka oraz toaleta,
- wszystkie potrzebne rzeczy do wymiany worka należy przygotować przed jego odklejeniem,
- przed każdą wymianą worka należy skórę dokładnie umyć wodą oraz zwykłym mydłem, a następnie ją wysuszyć,
- na umyte miejsce nie wolno stosować żadnych tłustych kremów, balsamów, oliwek, ponieważ uniemożliwiają one przyklejenie nowego worka,
- po wymianie worka należy dokładnie umyć ręce,
- ze stomią można brać prysznic albo kąpiel,
- należy uważać, aby w bezpośredniej okolicy stomii nie było włosków, gdyż utrudniają przyklejenie worka.